Zuurdesem
Het is straks weer Pesach, dit jaar op 20 april. Dan vieren de Joden het feest van de Bevrijding, de Uittocht uit Egypte. Ze vieren dan ook het Feest van de Matses, het ongezuurde brood. Het ene een feest van gedenken, het andere een feest van het begin van de oogst. Die twee feesten zijn al heel lang gekoppeld.
Bij de voorbereiding van Pesach hoort daarom ook als afsluiting van het oude seizoen dat al het oude wordt weggedaan. Men gaat op zoek naar zuurdesem, en men verbrandt alles waar zuurdesem of gist inzit. Het is tijd voor een nieuw begin, de eerste broden worden gebakken van de nieuwe oogst, en alles van de oude oogst van vorig jaar doet niet meer mee. Daarom nieuw graan, gemalen, gemengd met water, en dan gebakken: matses.
Van het deeg wordt wat bewaard, en dat laat je verzuren. Zo maak je nieuwe zuurdesem en daarmee kun je straks het deeg laten rijzen. Maar nu bij het feest van de nieuwe oogst wordt al het oude weggedaan, het is tijd voor een nieuw begin.
Dat beeld gebruikt Paulus in 1 Korinte 5: ‘Doe de oude desem weg, en wees als nieuw deeg, U bent immers als ongedesemd brood, omdat ons Pesachlam, Christus, is geslacht’. De oude desem staat dan voor bederf, kwaad en ontucht, het nieuwe ongedesemde brood, de matses, wordt gekoppeld aan reinheid en waarheid.
De Laatste Maaltijd van Jezus was een Sedermaal, een viering van Pesach met zijn volgelingen. Daarbij werd het brood gebroken en gedeeld, matses uiteraard, ongedesemd brood. In vele gemeenten gebruikt men tegenwoordig bij de viering van het Heilig Avondmaal dan ook matses als brood om te breken en te delen. Terecht lijkt me: een nieuw begin.
Wybrand Ganzevoort
Gepubliceerd 2008
- Vroegchristelijke beeldvorming
- Een unieke rol
- De Mystieke Molen
- Traditie en Leerhuis
- Jeruzalem, voor ik jou vergeet...
- Jeruzalem in de liturgie van de christelijke kerk
- Jeruzalem in de Joodse liturgie
- Menora en Chanoekia
- Sjabbat in Israël: “motsé sjabbat”
- Sjabbat in Israël: 'kabbalat sjabbat'
- Chagall en het kruis
- Jom HaSjoa
- Chagall en de Bijbelse verhalen
- Tafelgebeden
- De priesterlijke zegen - Numeri 6:24-29
- Vasten in de zomer
- Bevrijdingen herdenken
- Mimoena
- Poeriem
- Toe Bisjvat: Nieuwjaar voor de bomen
- Via de rabbijnen naar het Nieuwe Testament
- Zoek vrede en jaag haar na (Psalm 34:15)
- Bevrijding... waartoe? De boodschap van Pesach
- Het Joods monument in Woerden
- Chanoeka
- Onopgeefbare verbondenheid met Israël vandaag
- Gedenk de sjabbat en de zondag...
- Joods leerhuis: een traditie van permanent leren
- Zes weken de tijd voor F.W. Marquardt....
- Vredeswerk in Israël
- Eredienst en schriftlezing, oog in oog met Israël
- Naar de Mozesberg
- Tijdindeling
- Daden van betrouwbaarheid
- “Niet joden, maar Joden”
- De Israëlzondag: meer nog dan anders!
- Hanna in 1 Samuël 1
- Lankmoedigheid
- Joods bidden (3): Het achttiengebed
- (Joods) bidden (2): formuliergebeden
- (Joods) bidden: hoe bidden?
- Het koninkrijk Juda
- Het feest van de lichtjes
- Nazireeër of Nazoreeër?
- De Gezalfden
- Opdat wij niet vergeten
- Jeruzalem - stad van vele namen
- Van God gesproken
- Omgaan met de bijbel
- Joodse vrouwen en de Tora studie
- Het Volk van het Boek
- Israëlzondag
- Zijn bloed zij over ons ... (Mattheüs 27: 25)
- Archeologie en geloof
- Yad Vashem
- Neve Sjalom/ Wahat al – Salam: Oase van Vrede
- De Menora voor de Knesset
- De Messias moet nog komen?
- De Israëlzondag
- Messiasverwachting
- Op bezoek in de synagoge
- De Sadduceeën – de partij van Toen en Poen
- Ondertussen
- Tefilien
- Schrijf het aan je poorten
- De talliet
- Ook dat is na de opstanding ...
- Je brood - een zegen
- Je kinderen zegenen
- Gedachtenis aan de gestorvenen
- Over de sjofar
- Antisemitisme
- Kasjroet – kieskeurig leven